Hoe schrijf je wereldliteratuur? Het gevaar in een thematisch grootse, een emotioneel ambitieuze roman, is vaak dat de personages te specifiek zijn en daardoor afstand scheppen, of dat ze te vaag blijven omdat ze iets moeten uitbeelden, of in een tor veranderen. Niet zo in Kerkhof aan zee.

Hier gaat het om een vader en zoon. De eerste is stervend, de ander een ietwat vereenzaamd en aan lagerwal geraakt vijftiger. De actie voltrekt zich in Praag, en ergens in het kapotte Roemeense rietland bij de Zwarte zee. Ik had vervreemding verwacht maar heb het tegendeel ervaren.

De flaptekst focust dan ook overdreven op de vader-zoongesprekken (slechts een klein onderdeel in de roman) en verwijst herhaaldelijk naar Hakl’s Zoon & vader hoewel dat volgens de auteur zelf weinig aansluit. Kerhof aan zee is veel meer dan de emobio die je zou verwachten.

Het eerste deel vergt inderdaad wat gewenning. Waar zijn we, wie is dit, en wat is er in ‘s hemelsnaam aan de hand? De taal is hier radicaal en de tekst flitst van een bizarre parachutevlucht naar herinneringen uit de jeugd van het hoofdpersonage. Het tweede deel leest veel traditioneler én veel aangrijpender. Hier leren we ook de vader en enkele andere familiale en relationele satellieten kennen. De stijl blijft droog met buien van cynisme en donkere humor.

Het derde deel wordt in recensies nauwelijks vermeld maar is het sterkst. In een hallucinante mix tussen een post-apocalyptische roadmovie en een bedevaart krijgen de gebeurtenissen vorm, kijken we in de ziel van de karakters en worden de thema’s vriendschap en liefde, leven en dood vakkundig gedissecteerd. Dit deel is tegelijk postmodernisme, realisme en huiveringwekkende poëzie.

Het sterke aan Kerkhof is dat het verhaal nergens naar abstractie neigt. De lezer blijft in de 21ste eeuw, in deze wereld, en vindt herkenning in de sms-gesprekken, de pijnlijke grappen en ludieke situaties. Het verdriet, het isolement, de teleurstelling, de hoop lijken eerst verwaarloosbare neveneffecten uit een bijsluiter, maar blijken achteraf zeer reëel aanwezig.

Dit is zo’n roman die maar doordendert en nergens over gaat, tot je hem uit hebt. Dan merk je dat hij dagenlang doorzindert en je er nog lang niet klaar mee bent. ( )