Assez confus, mais c'est un peu le risque de l'exercice. ( )

Mensen die van Oost- naar West-Duitsland vluchtten kwamen eerst in een kamp terecht waar ze uitgebreid ondervraagd werden. Het verhaal gaat over vier mensen wiens wegen zich kruisen in het kamp Berlijn-Marienfelde. Ze krijgen allemaal te maken met John Bird, die voor de geheime dienst werkt en vluchtelingen verhoort.
Ik moet zeggen dat ik me - na het lezen van de achterflap - er meer van had voorgesteld. Ik vond het uiteindelijk maar een saai en treurig verhaal. ( )

De roman speelt zich grotendeels af binnen het terrein van een opvangkamp in West-Berlijn, waarin vluchtelingen uit de vroegere Oostbloklanden een voorlopig onderkomen wordt geboden. Dit zou een boeiend relaas kunnen opleveren van mensen die -ongeacht hun motivatie- de vlucht naar het vrije westen hebben aangedurfd. Met die verwachting is de roman zonder meer een tegenvaller. De karakters komen niet uit de verf en de verhaallijnen zijn anekdotisch van aard, kennen begin noch einde en worden op een erg voor de hand liggende wijze met elkaar verbonden.
Maar toch wringt er iets aan deze constatering. Van de vluchtelingen, met de vrijheid onder handbereik en de schaduw van het Oosten nog aan de grens van de waarneming, weet Franck nog wel een goed, maar diffuus, beeld te schetsen. Zij doet dat soms met de ragfijne pen die sterke herinneringen oproept aan haar meesterlijke roman ‘Middagvrouw’.
En dat alles zonder treffende karakterschetsen en achtergrondverhalen. Dat zou een prestatie genoemd kunnen worden.
Uiteindelijk: ik had er meer van verwacht. ( )

Dit was echt een tegenvaller! Vorig jaar De Middagvrouw van Julia Franck gelezen, wat ik mooi vond. Dus, wat doe je dan? Nog een boek van Julia Franck lezen...Helaas minder goed.

Dit boek gaat over een aantal vluchtelingen, die ergens in de jaren '70 vanuit Oost-Europa naar het westen zijn gevlucht. Ze bevinden zich in een vluchtelingenkamp, omdat ze (nog) nergens anders terecht kunnen. Hoewel je misschien zou verwachten dat zij om politieke redenen zijn gevlucht, zijn zij eerder om persoonlijke redenen naar het westen gekomen. Het boek focust op hun dagelijks bestaan in het kamp, de ergernissen, het gebrek aan privacy, en de onvriendelijke wijze waarop zij behandeld worden op een arbeidsbureau, op hun werk, op school. Het geheel straalt een hopeloosheid uit die ook wel past bij een vluchtelingenkamp. Er is geen echte hoop of vreugde, er is boven alles uitzichtloze ellende.

Het probleem met dit boek is dat het veel karakters kent, die om en om een stukje van hun verhaal vertellen, zonder dat er samenhang is. Het verhaal kent vele onbeantwoorde vragen, bijvoorbeeld: wat gebeurde er nu precies met Nelly tijdens haar verblijf in de grenspost?, waarom is de CIA zo in haar geinteresseerd?, waar is Krystina naartoe gegaan?, is Doreen echt de dochter van Hans, en wat is haar verhaal?, krijgt John Bird zijn nieuwe baan? en wie was de mysterieuze Wasilij, de vader van Nelly's kinderen nu eigenlijk? Een hoop losse verhaallijntjes dus, met een onbevredigend einde. Het verhaal stopt zo plotseling als het begon, en je bent alleen veel vragen rijker, plus een somber gevoel. Van mij hoeft een boek niet vrolijk te zijn, en ik kan ook best leven met een enigzins open einde, maar dit was te willekeurig. ( )