Nick Davies (1) (1953–)

*SPOILERS!* (in Dutch, as I read the Dutch version) Ik was al een tijdje kritisch van wat er in de kranten en het journaal verteld werd, hoe selectief men te werk ging, maar na het lezen van "Gebakken Lucht" ben ik alleen maar kritischer geworden en weet ik niet meer wat nog waar is en wat niet.

Nick Davies baseert zich, logisch, op wat er zich afspeelt in de Britse pers, maar je kunt het patroon ook toepassen voor de Belgische pers, me dunkt. Wat krijg je te lezen: hoe bepaalde nieuwsjes uitvergroot worden zodat er bijna massahysterie uitbreekt (bijv. millenniumbug), terwijl de gevolgen ofwel nul zijn ofwel zo miniem dat al dat gehyp puur voor de verkoop vd krant was. Verder behandelt Nick het probleem van kostenbesparing, hoe journalisten minder kunnen beroep doen op bronnen, op collega's bij lokalere kranten/tv-stations. Hoe kranteneigenaren vnl. aan winst denken en hoe er nog meer te krijgen. Hoe men de concurrentie te snel wil af zijn met primeurs, gegrond of niet.

Verder: productieregels als veilige verhalen, gemakkelijke verhalen (zodat er minder tijd moet ingestoken worden met natrekken e.d.), en hoe PR machtig wordt => copy-paste, werkt sneller natuurlijk, plus makkelijk om publiek te misleiden, manipuleren. Verder speelt PR ook een rol om bijv. militaire missies tot stand te brengen (Irak en WOMD, Libië en Gaddafi, ...)

Verder: hoe journalisten contacten hebben met agenten, privé-detectives, (ex-)criminelen, ... om toch maar verhalen te kunnen schrijven. Contradictie met H4, waarin men beknot wordt in werkingsmiddelen, maar dan zelf wel de wet overtreedt met schenden van privacy van anderen d.m.v. voormelde personen.

The Sunday Times: voorheen een vd kranten met een onderzoeksteam (Insight) dat budget had om eerlijke journalistiek te doen, om echt zaken te onderzoeken en naar waarheid te plaatsen. Toen Rupert Murdoch de krant kocht, werd dat team opgedoekt en werd TST blijkbaar even oppervlakkig als de modale krant. Het moet verkopen en onderzoek kost tijd en geld, wat Rupert niet wilde spenderen, want dan verkocht je minder kranten, natuurlijk. Ook hier speelde PR (bijv. persattaché van Tony Blair en beïnvloedbare journalist vd krant) een rol, en dat was van bij The Observer. Dus, ook hier werden leugens en verdraaiingen geschreven, bijv. ter stimulatie vd inval in Irak (om Saddam af te zetten e.d.), ook al was The Observer blijkbaar niet het soort krant dat de regering aanhing. Soit, 2 maten en gewichten.

Dan The Daily Mail: hoe dit de machtigste krant werd, zich niets onziend. Verhalen weer oprakelen, er een draai aan geven om de massa te beïnvloeden, de politiek, enz. Waren de leugens en propaganda aangevochten, deed men ofwel niks met de klacht ofwel plaatste men een kleine rechtzetting ofwel procedeerde men ofwel betaalde de krant een schadevergoeding. Zelfs het controle-orgaan vd pers deed niks om de krant erecht te wijzen. Zelfs de politiek deed niks om het vuile spel vd krant te stoppen. Hoe dan ook, The Daily Mail is volgens wat ik las een vd meest verachtelijke kranten. en weer stond/staat een manipulatieve hoofdredacteur aan het hoofd vd redactie. Zo erg dat men op den duur de doctrine volgde als journalist, ook al wist je beter.

Laatst pleit Nick voor een soort controle-organisme voor de pers, om enkel de correcte informatie te laten publiceren, niet de leugens, propaganda, ... hij maakt ook melding van alternatieve nieuwssites en m.n. blogs, hoe mensen op de duur zelf naar de waarheid zoeken.

Zoals ik in het begin aangaf: wat moet je nog geloven? Lees je in de ene krant versie A, zie je op het internet versie B, of zaken die niet in A verteld werden. Het nieuws idem: 13u, reactie van bijv. een minister, om 19u is de reactie ingekort. En waarom?

Hoewel "Gebakken Lucht" dus vnl. op Britse leest is geschoeid en sommige feiten uit het verleden niet duidelijk zijn (want puur Britse actualiteit), kan je de kranten en eventuele feiten vervangen door zaken die hier gebeurd zijn. Langs de andere kant: het is geen pure zwart-witte situatie. Er zijn natuurlijk nog journalisten die correct hun werk willen en kunnen doen, maar zijn die in de meerderheid? Het is ongelooflijk hoe er zoveel kranten zijn en men dagelijks toch zoveel tekst erin krijgt, zei ook een treincollega van me enkele jaren geleden. Soit, in ieder geval is "Gebakken Lucht" een ferme aanrader om inzicht te verwerven over hoe de pers tegenwoordig te werk gaat, hoe verkoop en winst telt, NIET de waarheid want die kost tijd en geld en dat heeft invloed op de winst. Zoals het spreekwoord zegt: 't Gemak goa vo d'ere (het gemak gaat vóór de eer, ofte waarom ergens tijd en moeite in steken - en trots zijn op je werk - als je ook gemakkelijke en manipulatieve berichten kunt publiceren?)For shame!… (more)

Well, this is cheerful stuff. Nick Davies, respected journalist, gives the lie to the notion that the biggest threat to journalism is the interference of owners or the threats of advertisers. His thesis is that the drive for profits has driven journalism to the brink of destruction. Staff cuts and spending cuts have resulted in fewer journalists working with fewer resources on more stories. Unfortunately those stories are provided by the booming new sector that is the Public Relations industry, which is not above manufacturing news and events and whipping up fear and disinformation. Meanwhile, the network of reporters who used to cover all sorts of stories from all over the world has shriveled to nothing. Which leaves us with the interesting question of how true the picture of the world presented to us daily in the media actually is.

Davies traces the decline of old-fashioned journalistic practices and values and the rise of the new 'churnalism,' which reproduces and rewrites PR copy without much in the way of checking or exploring or context. Not everything you read on your newspapers or see on your television is churnalism. But a lot of it is. He also touches on the campaign of lies, distortions and misinformation that was part of the build-up to the invasion of Iraq, shocking in its scope and in the utter capitulation of the media in the face of the official line.

Just when you thought you were outraged out, Davies saves the most appalling for last: The Daily Mail and the Press Complaints Commission. One routinely lies and distorts and attacks innocent targets with unmitigated ferocity. The other turns down more than 90% of the complaints it receives without even considering their content.

It ends on a note of pessimism. The only real solution, unstated by Davies, is for a widespread return to the proper funding of proper journalism. The trend at the moment, however, is for less reporters, more stories, higher profits, and so long as that continues truth will suffer and so will we.… (more)

I always hated Rupert Murdoch and his evil empire (Fox "News", etc), and nothing in this book makes me doubt myself. This is a loooong, detailed, painful dissection of the News of the World phone hacking scandal and all the lying liars who perpetrated, funded, and encouraged it.

The worst, however, is not the staff of the newspaper. It's the Brit government and Scotland Yard kowtowing to these disgusting Murdoch "journalists" who give the profession the blackest of eyes. Also eye-opening is the reluctance of other newspapers to support the Guardian in its effort to reveal the scummy underside of the conspiratorial complicity. All praise to Nick Davies, the reporter who did most of the work. This is not an easy read - it's so detailed - but Davies proves himself to be a great investigative reporter and a decent writer.… (more)