“Je roman is wat raar”
Bovenstaand citaat uit het boek komt van een vriend van de auteur die in dit boek dit boek aan het lezen is terwijl het door de auteur wordt geschreven. Jawel, je leest het goed en daarmee weet je meteen dat je iets speciaal mag verwachten. De Wit-Russische auteur Skorobogatov stelt niet teleur. Het eerst deel is een bijna geniale absurdistische roman waarin hij alle conventies van de roman op de helling zet: een opeenvolging van absurde, soms erg crue scene (onder andere een moord met een spijker en een hamer), met tussendoor mensen die commentaar leveren op wat de auteur aan het schrijven is en hem wijzen op tal van incongruenties. Zoals gezegd: dit is onnavolgbaar surreëel, maar wel een geweldige leeservaring.
Delen 2 tot en met 4 spelen zich dan grotendeels in Stockholm af, waar de auteur de Nobelprijs voor de vrede mag afhalen (omdat hij in deel 1 blijkbaar een massamoordenaar uit de weg heeft geruimd). Klein foutje hier, al of niet bewust bedoeld door de auteur: maar de Nobelprijs voor de vrede is de enige die niet in Stockholm, maar in Oslo wordt toegekend en uitgereikt. Maar niet getreurd, in deze delen is de stijl iets prozaïscher, met minder tussenkomsten van anderen, maar de verhaalstof is al even absurd, zij het veel macaberder van inslag. Om maar iets te zeggen: de voorzitter van het Nobelcomité wordt vermoord en vermalen tot gehakt, maar wordt later weer tot leven gewekt door hem vol te proppen met vlees. Wansmakelijk? Zeker, maar Skorobogatov heeft hier duidelijk een soort koortsdroom beschreven, of de hallucinaties van iemand die - gezien de titel – duidelijk ‘high’ is.
Blijft natuurlijk de vraag wat de bedoeling is. Want behalve pastiches op Russische grootmeesters, met doorprikking van mythes als die van de Russische ziel, en fragmenten van een hopeloos liefdesverhaal (de poging van de auteur om zijn vrouw terug te winnen) zie ik niet echt een rode draad. Tenzij dat het een feest van de literaire verbeelding is, zoals mijn GR-vriend Laurent het uitdrukt, een staaltje van de almacht van de auteur als demiurg. Voor wie daarop kickt: dit is absoluut een boek voor jou. (2.5 stars)
Terzijde: ik vond alleen een Nederlandse vertaling van dit boek; blijkbaar is het (nog) niet gepubliceerd geraakt in het oorspronkelijke Russisch. ( )