Het oorlogsverleden speelt in de tweede roman van Hellema een alles overheersende rol. De herinneringen aan de doorstane verschrikkingen hebben de hoofdpersoon voor het leven getekend. In de roman wordt verslag gedaan van een zakenreis door Italië en van een aantal ontmoetingen en gesprekken die gedurende die dertien dagen durende trip plaatsvonden. De dialogen tussen met name een priester, een katholieke abt en een Joodse concertpianist zijn het lezen meer dan waard.. De beschrijving van een veteraan uit de Spaanse burgeroorlog en de weergave van gesprekken met een politieofficier en een burgemeester van een dorp in Appenijnen zijn om nooit te vergeten.

Hellema weet in deze roman zijn woede op een hoogstaande wijze te kanaliseren. Imponerend.

Centraal blijft echter de beschrijving van de hoofdpersoon die in het begin van het boek wordt neergezet: “ Slijten ja, maar genezen ? Hij had aan de liefde van een vrouw niet kunnen genezen en niet aan de toegenegenheid van vrienden. Liefde en vriendschap hadden hem tot wanhoop gebracht, omdat hij dat spel niet meer kon spelen, omdat de gebaren, de woorden, de nabijheid hem voor eens en altijd leken te zijn afgeleerd. Dat mensen zo met elkaar konden omgaan, argeloos, hun natuur niet beseffend, als spelende welpen.”

Een boek om nooit te vergeten en om regelmatig te herlezen. ( )